Trong “I am HISD” tuần này, trong đó đề cập đến các học sinh, cựu học sinh, và nhân viên HISD, học sinh lớp 11 trường Trung Học Lee và sinh trưởng ở Darfur là Nasma Abdulkhalik nói về cuộc nội chiến và làm thế nào việc theo học trường HISD đã đem lại cho cô một cuộc đời mới.
Cô mới bẩy tuổi khi cuộc nội chiến bùng nổ giữa các lực lượng chính phủ Sudan và thành phần thổ dân không phải người Ả Rập. Cuộc đời cô lúc đó như thế nào ở Darfur?
Ký ức đầu tiên của tôi là ngày lễ Eid. Tôi nhớ đến các thiếu nữ khoảng 15, 16, 17 tuổi, họ cài tiền vào tóc và mặc y phục xinh đẹp và đánh phấn. Đâu đâu cũng có nhảy múa và thức ăn. Khi trời mưa, chúng tôi chạy ra ngoài sân và nhảy múa trong mưa. Chỗ nào cũng có trái cây, vì tôi cùng với mẹ tôi trồng cây xoài khi tôi còn nhỏ. Tôi sống những cuối tuần với ông bà nội ngoại. Không bao giờ người ta đánh nhau ngoài đường phố. Đó là thời gian hạnh phúc.
Khi chiến tranh bùng nổ, tôi được bẩy tuổi. Đó là ngày thứ Sáu sau khi tan học và cha mẹ tôi không có ở nhà. Có quân chính phủ dội bom. Có lính cưỡi ngựa đeo gươm. Dì tôi ở nhà – dì mới sinh con và trong thời gian phục hồi. Dì ấy nói chúng tôi phải ra đi với y phục đang mặc trên người. Chúng tôi cưỡi lừa và đi về phía núi. Có tiếng súng nổ và quân lính hãm hiếp đàn bà và con gái và giết các con trai mới sinh. Nếu họ biết bạn có học cao, họ sẽ giết bạn. Nếu bạn là người đàn ông, họ sẽ giết bạn. Tôi trông thấy tất cả. Khi chúng tôi quay đầu nhìn lại, tôi chỉ nhìn thấy lửa.
Khi lẩn trốn qua rặng núi và trốn tránh quân chính phủ, tôi bị rời xa cha mẹ, và một năm sau, thật tình cờ tôi gặp lại mẹ tôi. Chúng bắn mẹ tôi và cắt chân của bà với gươm. Bà sống sót, nhưng không thể làm việc được. Hội Hồng Thập Tự cho chúng tôi biết là cha của tôi ở Chad – ông ấy gần chết vì bị bắn nhiều lần, và ông bị mất ba cái xương. Chúng tôi là người tị nạn đi đến Chad, Ethiopia, Kenya, Pháp, và sau đó sống ở Burkina Faso trong khu chung cư có an ninh. Từ đó, Liên Hiệp Quốc đã đưa chúng tôi đến Houston.
Điều gì cô ngạc nhiên nhất về Texas?
Người ta nói tiếng Tây Ban Nha … ở khắp nơi! [Khi tôi sống ở Sudan,] tôi không nghĩ rằng có những người khác sống ở khắp nơi trên thế giới! Bây giờ, tôi có bạn từ Đức, Honduras, Mễ Tây Cơ, Phi Châu và Hoa Kỳ.
Tại trường Lee, cô tham dự chạy đua, và cô thuộc về câu lạc bộ củng cố luật pháp. Cô nghĩ trường Lee cung cấp điều gì mà các học sinh ở Sudan cảm kích nhất?
Họ thích thú nhất về cơ hội được giáo dục trong một môi trường an toàn. Tôi chưa bao giờ đến trường. Tôi chưa bao giờ đi học. Ở Darfur, tôi học lớp một và chưa bao giờ hoàn tất. [Ở đây], tôi thấy có quá nhiều điều mà tôi không biết. Dù tôi nghĩ là biết đi nữa, tôi không biết hết tất cả. Trường Lee cho tôi thấy mọi thứ. Trường Lee cho tôi thấy cuộc đời tôi như thế nào.
Tôi biết là cô muốn làm việc về phát triển và trợ giúp quốc tế. Dựa trên kinh nghiệm của cô, chương trình giáo dục nào hữu ích nhất cho các thiếu nữ?
Trước khi họ kết hôn, các thiếu nữ cần lớn lên. Họ cần các chương trình giáo dục cao hơn. Họ cần thông minh hơn họ nghĩ. Họ cần cảm thấy an toàn. Họ cần phục vụ quê hương. Và họ cần có niềm vui trong cuộc đời.
Cô khuyên gì cho những học sinh HISD đang thay đổi cuộc đời để thích ứng khi sống ở Hoa Kỳ?
Họ cần phải hoàn tất việc giáo dục. Và ở đây đi học thì không mất tiền! Học sinh HISD cần phải lên đại học và trở nên bất cứ gì mà họ muốn.